Son aylarda yayımlanan KiK Kararlarında, aşırı düşük teklif sorgulamalarında isteklilerin yaptığı aşırı düşük teklif açıklamalarının mevzuat hükümlerine uygun olmaması veya eksik belgelendirilmesi nedeniyle makul/uygun teklif verildiği halde ihalenin alınamadığı ve bu nedenle idarelerin ihaleleri daha yüksek fiyatla sonuçlandırmak zorunda kaldığı sıklıkla görülmektedir.

İsteklilerin düşük fiyat ile alacağı ihalede zarara uğraması ve bu nedenle ihale konusu işin bitirilmeme ya da  verimli sonuçlandırılmama olasılığı, isteklilerin tekliflerinin de -duruma göre- sorgulanmasını gerekli kılmaktadır.

İsteklilerin, talip oldukları işe kendi avantajlı koşullarını yansıtarak teklif vermeleri ne kadar önemli ise; idarelerin de teklifleri ekonomik ve teknik olarak değerlendirerek en uygun bedelle optimum hizmeti almaya çalışması o derece zorunluluktur.

İdarelerin optimum verim hedefi ile isteklilerin ihaleyi kazanmak için düşük fiyat teklif etmesi arasındaki dengenin sağlanması, idarenin aşırı düşük teklif sorgulaması ve buna karşılık isteklinin teklif ettiği fiyatla işi yapabileceğini kanıtlamasıyla mümkündür.

Aşağıdaki KiK Kararında belirtilen örnek ihalenin aşırı düşük sorgulamasında;

Aynı ihalede, aynı giyim bedeli için İstekli A nın teklifi, İstekli B nin teklifinden düşük olmasına rağmen;

İstekli A (teklifi düşük olan)'ın teklifi, teklif ettiği giyim bedeline ilişkin belgelendirmeler mevzuata uygun yapılmadığı için değerlendirme dışı bırakılmış; İstekli B (teklifi yüksek olan)'ın teklifi ise, aşırı düşük sorgulamasını uygun belgelendirdiği için değerlendirilmeye alınmıştır:

Aynı şekilde; İstekli C (en yüksek teklif sahibi) teklif ettiği giyim bedeline ilişkin belgelendirmeyi mevzuata uygun yapmadığı için, teklifi değerlendirme dışı bırakılmıştır.

Örnekte de görüleceği gibi, aşırı düşük teklif sorgulamalarının mevzuat hükümlerine uygun yapılmaması, kazanılabilecek ihalenin kaybedilmesine sebep olabilmektedir.

Aşırı düşük teklif sorgulamasında yapılan hataların önlenmesi için aşağıda birkaç örneği bulunan KiK Kararlarına dikkat ederek, ihalelerden elenmenizi önleyebilir veya ihaleyi kazanabilirsiniz.

• Teklifi aşırı düşük olarak belirlenen istekliler ihaleden elenir mi yoksa aşırı düşük açıklamasının ihalenin kazanılmasında önemi var mıdır?
• Aşırı düşük teklif açıklamalarında sunulacak faturaların hangi beyanname dönemine ilişkin olması gerekir?
• Aşırı düşük açıklamaların belgeye dayalı ve mevzuat şartlarına uygun olması, açıklamanın kabul edilmesi için yeterli midir?

• Aşırı düşük açıklamalarında yararlanılan, hangi ayların hangi vergi dönemine ait olduğunu açıklayan karar

• Aşırı düşük sorgulaması yapılan isteklilerin belgelerle açıklama yapmak yerine, sadece tekliflerinin geçerli olduğunu beyan etmeleri aşırı düşük açıklamaların kabul edilmesi için yeterli midir?

• Aşırı düşük sorgulamasında malzemelere ait bedellerin mevzuat hükmüne göre belgelendirilmesi, ilgili açıklamanın kabul edilmesi için yeterli midir?

• Aşırı düşük sorgulamasında,bir saatlik işçilik ücretini asgari ücretin altında belirleyen isteklinin açıklaması kabul edilir mi?

• Aşırı düşük teklif açıklamalarının belgesiz yapılması durumunda, isteklinin teklifi değerlendirme dışı bırakılır mı?

• Belge ile kanıtlanmayan aşırı düşük açıklaması kabul edilir mi?

• Hizmet ihalesinin aşırı düşük teklif aşamasında yapılan açıklamaların belgeye dayandırılma zorunluluğu var mı?

• Aşırı düşük teklif sorgulamalarında yapılacak açıklamanın kabul edilmesi için belgelendirmelerin doğru yapılmasının önemine dair örnek karar
• Yapım ihalelerinde, aşırı düşük sınır değer tespitinin amacı nedir?